Long-bè-de-vilasso
Rhynchostegium megapolitanum
Brachytheciaceae
Nom en français : Long-bec-de-ville .
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo de taio mejano trachis en tepiero molo pulèu verdo-jaunastro e esbrihanto sus la sablo, lou sòu roucaious bagna e la ligno pourido. Se rescontro tambèn sus li bord di camin e li vièii muraio de vilo. Se recounèis subretout à si fueio redouno à la baso e que devènon pounchudo subretout aquéli pas ramealo. La costo larjo de 0,05 mm disparèi devers li 3 part 2 de la fueio. Se li celulo basalo soun en reitanglo, aquéli dóu mitan soun en long emé li bout en bisèu. L'urno èi pulèu ourizoutalo e curvo, couifado pèr un tapadou loungamen roustra (fotò). La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé d'àutri mousso pluroucarpo dóu meme gènre e di gènre proche.
Port : Pluroucarpo
Taio : 2 à 10 cm
Fueio : 1,8 à 2,2 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhynchostegium
Famiho : Brachytheciaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 10 à 1800 m
Aparado : Noun
Desèmbre à mars
Liò : Sablo
- Sòu roucaious
- Camin
- Ligno pourido
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mieterrano
e Oulartico
Ref. sc. : Rhynchostegium megapolitanum (Blandow ex F.Weber & D.Mohr) Schimp., 1852
(= Eurhynchium megapolitanum (Blandow ex F.Weber & D.Mohr) Milde, 1869 = Brachythecium cardotii H.Winter, 1914 )
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753